In de schemer (2004)

Een prettige Sinterklaas toegewenst.

Een dagje zon in deze tijd van het jaar is mooi meegenomen. Het is hooguit een dagjé, want tegen een uur of vijf is het al bijna donker. Op sommige dagen wordt het zelfs nauwelijks licht. Wij willen nog al eens meedeinen op de zwarte golven van dit seizoen. Nog even voorbij aan wat er verder van ons vandaan gebeurt voelen we het verlies van een dierbare zwaarder dan ooit, de ruzie met de buren, de gammele samenwerking met een of meer collega's, de gespannen of misschien zelfs gebroken relatie met een familielid, onze contacten met goede bekenden. Mensen in elkaars onmiddellijke omgeving kunnen zijn als wolven en lammeren, aanvallers en slachtoffers, kleurrijk beschreven in de eerste lezing van vandaag. Er dringt nog nauwelijks licht door in ons dagelijks bestaan. Aan deze schijnbaar onontkoombare dwang van de natuur proberen we te ontsnappen: tot Kerstmis is er steeds minder daglicht. Dus worden er kaarsjes ingekocht en lampjes en lampionnetjes voor binnen en buiten, want we binden de strijd aan met de schemer.

Die strijd tegen het duister van het seizoen mag wat verlichting geven, maar als we niets ondernemen tegen die schemer, die zwarte gaten in onze gevoelens, versterkt in onze slechte nabije relaties, dan zouden we kunnen vergeten dat de zon echt niet weg is. De schemer is er zowel bij de ondergaande als bij de opkomende zon. Ze komt vanzelf terug.

Die donkerte in onze relaties is echter niet met lampjes, met feestjes of cadeautjes zomaar te verdrijven. Daar komt het licht niet vanzelf terug. Daarom vraagt deze tijd vóór Kerst om samen met het geknutsel aan binnen- en buitenverlichting toch vooral aandacht te besteden aan die verlichting van onze slechte relaties. Ook hiervoor geldt dat het geen onontkoombaar gegeven is. Alleen, hierin gebeurt niets vanzelf, hierin kunnen we alleen zelf zorgen dat de schemer van zonsondergang die van zonsopgang wordt.

Het vertrouwen kunnen we ook aan de gang van de natuur ontlenen om vervolgens iets te ondernemen dat het donker doorbreekt.

De omstandigheden waarin wij ons bevinden zijn niet nieuw. "Helaas", moeten we vaststellen. De profeet Jesaja zag het lang geleden al om zich heen: uitbuiters, vooroordelen en uitspraken op grond van enkel geruchten, omkoperij. Maar zijn vertrouwen was niet weg en ook niet zijn geestkracht om er iets aan te doen. Inderdaad de geest van wijsheid en verstand zal weer de overhand nemen, heldenmoed, de geest van liefde en vreze des Here, zoals hij het noemt. Men heeft hierin een aankondiging gezien van Jezus van Nazareth waarin in die eigenschappen tot hun recht kwamen

Wij zeggen dat dit met Jezus geboorte opnieuw in gang gezet is, maar weten ook wel dat als wijzelf er niet mee doorgaan dat Kerstmis dan een feest is van licht en vrede voor Hem, voor Hem alleen en niet voor ons. We hebben nog enkele weken om dat om te buigen, naar zonsopgang in onze relaties dus.