Eer aan de Vader, de Zoon en de heilige Geest

 

Het jaar 2000 was het grote jubeljaar. Dit is al twintig jaar geleden. Dit Jubeljaar stond bij de katholieken in het teken van de Drie-eenheid. In de drie jaren voorafgaand aan dit jaar werd ieder jaar speciale aandacht besteed aan één van de goddelijke personen. Gedoopte zijn kinderen van de Vader, broers en zussen van de Zoon en woonplaatsen van de heilige Geest.

In het leven van Jezus

In een brochure van toen Met drie aan tafel schreef kardinaal Danneels: “Jezus heeft ons niet eerst geleerd trinitarisch te denken. Hij leerde er ons mee te leven. Want leven gaat voor het denken. Zo is het met alle geheimen: de liefde, de voorzienigheid, de schepping, het heil en de verlossing, de vreugde en de pijn, het lijden en de dood. Dit alles ligt eerst op de bodem van het hart. Daarna stijgt het naar het hoofd en zoekt het naar woorden om erover te spreken. Het lukt trouwens nooit geheel uit te zeggen wat je beleeft. Zo is het ook met de Drie-eenheid: ze woont en leeft in ons hart, lang voor we woorden hebben gevonden.”

De menselijkheid van God is zo diep

Dat de mens er geen blik kan in werpen

Tenzij van op Goddelijke hoogte

Reninca

Jezus heeft geen cursus van dogmatiek opgesteld. Maar hij leefde vanuit zijn verbondenheid met de Vader (Mt. 11,25-27; Lc. 10,21-22). Bij het doopsel in de Jordaan was de Geest over Jezus neergedaald en had een stem uit de hemel gesproken: “Gij zijt mijn Zoon, de welbeminde”’ (Lc. 3,21-22).

Als wij het feest van de heilige Drie-eenheid vieren, is dit dankzij Jezus. Het is door Jezus dat wij geloven dat God Vader is en dat wij samen met hem tot de Vader bidden.

Het is eveneens door Jezus dat wij vertrouwen op de Heilige Geest. Deze activeert wat Jezus heeft gedaan. Hij geeft ons inzicht in wat Jezus heeft gezegd. Hij zorgt ervoor dat wij de band van liefde versterken en dat de woorden en daden van Jezus in ons werkzaam blijven. De Geest is de stuwende kracht voor de groei van Gods Rijk.

Gloria

Op het feest van de Drie-eenheid doen we waartoe we elke dag geroepen zijn: God de Drie-ene loven en danken. Van oudsher bidt de kerk het Gloria, waarin zij belijdt dat de volle heerlijkheid toekomt aan de Vader, de Zoon en de Geest. Dit gebed heeft geleidelijk vorm gekregen. Met gans het Oud Testament loven we de Vader. Het is in het hart van velen ingeprent: “De Heer is God in de hemel boven en op de aarde beneden: er is geen ander” (Deut. 4,39). De christenen hebben in Jezus Gods nabijheid aangevoeld zodat zij ook hem Heer noemen, Hij die is het Lam Gods, Zoon van de Vader.

De lof gaat ook in het Gloria naar de heilige Geest. Het Gloria bevat minder woorden over de Geest. De kerk van de eerste eeuwen heeft immers wat meer tijd nodig gehad om de eigenheid en de goddelijkheid van de Geest te verwoorden.

Wij gebruiken voorzetsels om Gods handelen met ons uit te drukken. Hij is boven ons als het Zijn en als de Oorsprong van alle zijn. Wij plaatsen hem verheven boven ons.

Wij weten God nabij door Jezus, die met ons was en met ons blijft tot het einde van de tijd. Jezus is gekomen omdat hij leven wil schenken, leven in volheid (Joh. 10,10).

Wij erkennen God als een kracht in ons en in medemensen, als de Adem in al wat leeft, als de Geest die ons inzicht geeft, die ons helpt om te verstaan en te begrijpen.

O allerheiligste Drie-eenheid, Vader boven ons, Zoon met ons, Geest in ons, beziel ons, stuw en zend ons.

Een gave

Wat ons geloof bepaalt, is niet allereerst dat wat wij doen, maar dat wat wij ontvangen. Er zijn edelmoedige mensen die niet christen zijn en die meer verwezenlijken als christenen. Aanvaarden wij om aangetrokken te worden door het trinitaire leven van God? “Aanvaarden jullie in zijn gemeenschap van liefde binnen te treden?” Dit vroeg paus Benedictus XVI aan de deelnemers van de wereldjongerendagen in Sydney. Zijn wij blij dat de liefde van de Vader, de Zoon en de Geest aan de grondslag ligt van ons leven. God, Vader, Zoon en Geest heeft ons het eerst bemind.

Het is een geloof dat in ons groeit door een verbondenheid met generaties die ons zijn voorgegaan en met christenen van verschillende strekkingen. Wij erkennen als christen zij die gedoopt zijn in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest.

En wij zijn ook verbonden met andere gedreven mensen en met elke mens die leeft. Doorheen de verscheidenheid is er een verbindende eenheid.

God en mens

Wat wij mogen geloven over God, bepaalt ook onze visie op de mens. In de paastijd hebben we gelezen uit de brieven van sint Jan. Een van zijn kernuitspraken is: “God is liefde” (1 Joh. 4,8). Dit betekent dat God niet de eenzame is. Hij is geen blok graniet. God is gemeenschap en bevordert gemeenschap. Zo is de mens eveneens geroepen om gemeenschap te bevorderen. God is ‘zijn’, ‘leven’ en ‘inzicht’. Daarin deelt de mens als een wezen dat is, leeft en begrijpt. Paulus sprak daarover op de Areopaag in Athene: “God is niet ver van ieder van ons. Want door Hem hebben we het leven, het bewegen en het zijn” (Hand. 17,28).

Op dit feest van de heilige Drie-eenheid horen wij de opdracht die Jezus ons geeft om te evangeliseren, om mensen in contact te brengen met zijn boodschap en zich open te stellen voor de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. In hun naam zijn wij gedoopt en ontvangen jaarlijks nieuwe christenen het doopsel.

Wie over God spreekt, zegt tevens veel over de mens. Theologie en antropologie hebben met elkaar verband.

God en mens zijn verbonden. Dit heeft Zuster Caritas Müller, een Zwitserse dominicanes mooi uitgebeeld in haar keramieken kunstwerk ‘de barmhartige Drie-eenheid’. Vier figuren: een mens in het midden -het kan een gekwetste zijn die daar ligt. Drie figuren zijn met deze mens begaan. Zij zijn de Samaritaan in drievoudige gestalte, als de persoon die verzorgt, optilt en inspireert.

De mens kan weer opstaan en verder optrekken, wetend niet alleen te zijn.

Vader, Zoon en Geest, zij waren samen en zijn gelijk. De heilige Geest neemt een bijzondere plaats in. Hij richt ons en verbindt ons met de Vader en de Zoon. In het Veni Creator danken wij hem omdat hij ons de Vader en de Zoon doet kennen. De hymne eindigt met volgende bede: “Per te sciamus da Patrem, noscamus atque Filium. “Doe ons de Vader en de Zoon aanschouwen in de hoge troon. O Geest van beiden uitgegaan, wij bidden u gelovig aan.”

Paulus heeft in zijn brief aan de Romeinen een sterk getuigenis over de heilige Geest: “Gij hebt de geest van het kindschap ontvangen, die ons doet uitroepen ‘Abba, Vader’”. Hij scherpt het bewustzijn aan dat wij kinderen zijn van God en dit samen met Christus (Rom. 8;14-17).

In zijn wekelijke audiënties heeft paus Franciscus dit jaar gesproken over het gebed. Woensdag 17 maart 2021belichte hij in zijn catechese het gebed in relatie met de Drie-eenheid, in het bijzonder met de heilige Geest.

“De eerste gave in elk christelijk bestaan is de heilige Geest. Hij is niet een van de vele gaven. Hij de fundamentele Gave. De Geest is de gave die Jezus beloofd heeft ons te zenden. Zonder de Geest is er geen relatie met Christus en met de Vader. Immers, het is de Geest die ons hart opent voor de aanwezigheid van God en die het aantrekt in de draaikolk van liefde die het hart zelf van God is.

Wij zijn niet slechts gasten en pelgrims op deze aarde. We zijn ook gasten en pelgrims in het mysterie van de Drie-eenheid. We zijn zoals Abraham die, toen hij eens drie passanten in zijn tent ontving, God ontmoette.

Als we in waarheid God kunnen aanroepen en Hem AbbaPapa noemen, dan is dit omdat de Heilige Geest in ons woont. Hij verandert ons in de diepte en doet ons de ontroerende vreugde ervaren door God als echte kinderen bemind te worden. Al het geestelijke werk in ons met betrekking tot God wordt verricht door de Heilige Geest, die Gods gave is. De Geest werkt in ons om ons christelijk leven verder te leiden naar de Vader, met Jezus.” (Vertaling Marcel De Pauw).

God,

Vaak begrijp ik U niet ….

Maar wat ik van U begrijp is voor mij zo zinvol

dat ik er ook het andere bijneem

dat voor mij nog mysterie is gehuld.

De liefde en de diepe inzichten die ik van U ontvang

zijn mij genoeg om in U te blijven geloven.

Laat uw Geest verder waaien over mijn geliefden,

over mijzelf en over de hele wereld.

U zij lof en eer, Vader, zoon en heilige Geest,

Drieëne God.

Daniel Neetesonne (1934-1994)