Zij spraken hem aanstonds over haar (2009)

Liturgisten zijn geen voorstanders van themazondagen in de liturgie.  Haast elke dag van het jaar is een themadag.  365 aandachtspunten, dag van de fietser, dag van de glimlach, dag van de astmapatiënt, dag van de armoede, dag van de jeugdbeweging.  Telkens een onderwerp dat iemand raakt en waar vele lezers en toehoorders kunnen mee te maken hebben.  Zulke aandachtspunten brengen noden en vreugde aan, die intenties aanreiken voor het gebed.

Gaat de Schrift daaraan voorbij?  Aan een aantal van die thema's zeker niet.  In de tijdsvulling van Jezus is het bijvoorbeeld vaak ziekendag.  Hij had veel dagen, waarop mensen hun zieken bij hem brachten en waarop hij mensen met hun kwalen tegemoet trad en hielp.

In Marcus krijgen wij een reeks genezingsverhalen.  Deze en de twee komende zondagen zouden we de zondagen van de genezing mogen noemen.  We krijgen telkens een genezingsverhaal; dit van de schoonmoeder van Simon, dat van een melaatse.  Een derde verhaal over de dubbele genezing van een lamme. 

Fons D'Hoogh heeft vanuit zijn pastorale zorg en zijn opdrachten in Caritas/VVI samen met ICLZ geijverd om aandacht voor de gezondheidspastoraal.  Zo hebben ze tijdens het Marcusjaar (1984-85) velen hiervoor gesensibiliseerd.  Die opdracht blijft actueel.  Het objectief van de Wereldgezondheidsorganisatie ‘Gezondheid voor allen in 2000' is niet bereikt.  Welvaartsziekten zijn niet verminderd, evenmin de ziekten te wijten aan armoede.  Zie Welzijnscampagne 2008 in samenwerking met Christelijke Mutualiteiten. 

Het ontmoetingsverhaal van Jezus met zieken in Kafarnaüm vraagt nog steeds om opvolging en navolging.  Jezus is op (toevallig) huis- en vriendenbezoek bij Simon en Andreas.  De schoonmoeder van Simon is ziek.  Haar naam kennen we niet.  Ze is ziek en ze is thuis.  In die tijd was er enkel maar thuiszorg en was er geen sprake van echelonnering, van eerste, tweede en derde lijn, van intramurale en extramurale zorg., van RVT en PVT en de vele indelingen die wij in westelijke landen kennen.

Waar iemand ziek is, is gans het gezin erdoor geraakt, de partner, de kinderen, de ouders.  "Zij spraken hem aanstonds over haar."  Ziek zijn raakt allereerst de persoon zelf die ziek is.  Zijn/haar leefwereld verandert.  Hij/zij dreigt uit het bruisende, actieve leven te verdwijnen en stelt na enige tijd vast dat het leven zonder hem of haar verder gaat.  De zieke voelt dat ziek zijn lasten meebrengt voor de familie en voor anderen.  Die zorg vermindert en wordt gedeeld door mantelzorg en thuiszorg, door de inbreng van allerlei thuisdiensten, door de mogelijke opvang door dagtherapie.  Waar ziekte is, zijn zorgen en bezorgdheid niet ver weg. 

De aanwezigheid van Jezus brengt genezing.  Jezus gaat bij de zieke en raakt haar aan.  Er gaat een genezende kracht van hem uit.  De ziekenzalving is een teken dat Jezus nog steeds op bezoek komt, dat hij de hand van de zieke neemt en hem/haar optrekt en optilt.  Doorheen herstel en genezing ervaren mensen een stuk verrijzenis.  "Hij deed haar opstaan."  Marcus gebruikt hier een werkwoord dat christenen heel belangrijk vinden.  Het is een verrijzenisterm.  Is dit al een zinspeling op wat doorheen gans het evangelie gebeurt?  Mensen mogen en kunnen er opstaan; zij blijven niet in het graf van de dood.  Jezus brengt paasvreugde vooraleer zijn eigen groot Paasfeest aanbreekt.

Gezondheid, dit geschenk wordt geprezen als de grootste schat.  Zij geeft de voldoening dat je daardoor gemakkelijker in relatie kan treden met anderen, dat je actief kan zijn en voor anderen ten dienste kan staan.  Vrij van koorts kan de vrouw de huisgenoten en de bezoekers bedienen.  Wie ziek is en ziek blijft, mag niet naar de zijkant geschoven worden.  Redzaamheid en assertiviteit van zieken helpt hierbij.  Jean Pierre Goetghebuer schreef in zijn boek Handicap, De ongewenste bondgenoot deze harde zin: "Een maatschappij zonder zieken is een zieke maatschappij."  Verenigingen als Ziekenzorg CM en parochiale ziekenzorggroepen, de Zonnebloem, Similes, zijn verenigingen die opkomen voor de volwaardige plaats van de zieke in de maatschappij. 

Door zijn persoonlijke ervaring met ziekte heeft Paus Johannes Paulus II dikwijls op de plaats van de zieken gewezen.  Hij wijdde een encycliek aan het moeilijke onderwerp van het lijden en stimuleerde langs de Vaticaanse dienst voor de gezondheidspastoraal initiatieven om zieken te betrekken en hun spirituele noden te horen.  Daaruit is de internationale dag voor de zieken ontstaan.  Het is verbonden met het feest van de verschijningen in Lourdes 11 februari. 

Vele zieken zijn in Kafarnaüm naar Jezus toegekomen.  Het was een gevulde dag.  Jezus vermijdt dat hij zou opgeslorpt worden door activisme.  Hij neemt enige afstand ten opzichte van de drukte van de dag.  Hij zorgt dat de bron in hem gevoed wordt.  Hij trekt daarom naar een eenzame plaats om er te bidden.  Een vermelding die bij Marcus niet veelvuldig voorkomt.  Ze volstaat alvast om ons er op te wijzen dat wij zieken mee nemen in ons gebed.  Aandacht voor zieken is gezond.  Dit voedt ons gebed.  Een Antwerpse ziekenhuisaalmoezenier met veel ervaring zei dat hij nooit een zieke was tegengekomen die het hem kwalijk nam wanneer hij beloofde voor de zieke te zullen bidden.