Een nieuwe levensmelodie

Aswoensdag  2012-01-31           Cyclus B                             L I: Joel 2, 12-18

                                                                                                            Mt 6, 1-6.16-18

Een nieuwe levensmelodie


Beste vrienden,


De Zwitserse auteur Pascal Mercier stelt in zijn roman „Nachttrein naar Lissabon“ de leraar Grieks, Latijn en Oud Hebreeuws Gregorius in het middelpunt. Op deze  uiterst nauwgezette geleerde kunnen zijn leerlingen voor volle 100% vertrouwen. Ze kunnen er zelfs hun klok op gelijk zetten. Elke ochtend stapt hij op exact dezelfde tijd over een brug, die op de weg naar het college, waar hij les geeft, ligt. 

Op een zekere dag was dat echter plots helemaal anders. Daar ontmoet hij, op een regenachtige ochtend, midden op de brug een jonge vrouw, die op hem een eerder vertwijfelde indruk maakt. Hij gaat in op haar, met een duidelijk buitenlands accent, gestelde vraag: “mag ik enkele stappen met u meegaan?”, en antwoordt stotterend: “Eh, Ja zeker”. En dan is het gebeurd.  Voor de eerste keer in zijn leven komt Gregorius te laat op school. De geheimzinnige vrouw begeleidt hem voor het eerste lesuur tot in de klas, maar verdwijnt nog voor de pauze. 
Het antwoord van de onbekende vrouw op zijn vraag: „wat is uw moedertaal?” klinkt de taalgeleerde nog steeds in de oren: “Português” had ze geantwoord. Dat woord, in combinatie met de onverwachte ontmoeting met de vrouw, blijft in Gregorius oor nazinderen; hij heeft het in zijn hart gesloten en het gaat hem niet meer uit de zin.   Português – de melodie van dat woord brengt plots totaal vergeten snaren in zijn leven terug tot trillen.  En Gregorius geeft ruimte aan die onbekende melodie. Hij volgt haar: „Português“ – dat is alles wat voor hem nog telt. Nog dezelfde namiddag koopt hij een Portugese taalcursus en schrijft een afscheidsbrief aan de directeur van zijn college. En reeds de volgende dag neemt hij de nachttrein naar Lissabon.   

De aanvankelijk zo verstard overkomende Gregorius laat op die brug – zonder verder nadenken – de ontmoeting met deze voor hem totaal onbekende vrouw toe. Door die ontmoeting breekt hij niet alleen zijn dagelijkse routine op weg naar zijn school af, neen, die onmoeting gooit gewoon zijn ganse, tot nu toe zo geroutineerde en vastgelopen leven  overhoop.  Português – Gregorius volgt de voor hem reeds zo verinnerlijkte en vertrouwd geworden melodie. Open en gevoelig voor de ontmoeting met Lissabon, een voor hem onbekende stad en met de onbekende mens in haar, vertrekt hij. Hij gaat in op haar leven en op haar verhalen. Toegegeven: het gaat hier om een vertelling, maar wel een totaal aparte en fascinerende vertelling! Toch vind ik dat ze zeer goed bij Aswoensdag en bij het begin van de vasten past.  Want in de veertigdagentijd worden ook wij opgeroepen om de roestige verkorstingen in ons leven van alle dag bloot te leggen, en vooral om die korsten te verwijderen en de aangetaste plekken te herstellen. In het evangelie van vandaag geeft Jezus ons de toon aan van de melodie die ons op weg door deze veertigdagentijd en door ons verdere leven wil begeleiden. 

Sommige klanken van deze melodie kunnen voor ons zeer belangrijk worden en ze kunnen ons in de komende weken niet alleen tot nadenken, maar ook tot handelen aanzetten: Jezus nodigt ons uit tot vasten; tot het afwerpen van ballast; tot het verwijderen van al die dingen uit ons leven die voor dat leven niet nuttig zijn maar het alleen maar verlammen.  Hij nodigt ons uit om los te laten, om datgene te ontdekken wat werkelijk telt: een leven waar het leven van velen in kan lukken.  De basis daartoe, de hoofdtoon van de melodie, is het gebed. Jezus zoekt ze dikwijls op, de stilte, de tijd van het alleen zijn met zijn vader in de hemel. En daartoe roept hij ook ons op: Naar de nabijheid van God, naar het horen van en het luisteren naar zijn woord – om van daar uit telkens weer nieuw en veranderd te handelen.   En juist dit handelen van Jezus heeft een heel bijzondere klank; als we Hem horen en naar Hem luisteren, dan mag niets ons nog verhinderen om die openheid, die onvooringenomenheid en die solidariteit van Jezus tegenover die mensen die aan de rand van de maatschappij staan, ook in ons leven in daden om te zetten.  Voelt u ook hoe we door deze veertigdagentijd ons, u en mij, uitnodigt om die nieuwe melodie in het leven nieuw te ontdekken?      Amen.