Chaos of kleuren (2009)

Door de grote poort gaan de we veertigdagentijd binnen! Zoals Noach en heel zijn beestenboel de nieuwe wereld binnengingen, onder de schitterende regenboog door die aan de hemel stond, zo gaan wij de woestijntijd in, de tijd van inkeer en soberheid, de tijd waarin we onszelf willen vernieuwen.

Met Noach herbegon het leven op aarde. Het kwaad was weggevaagd, de aarde lag daar kaal maar klaar. Er groeide nog niets, het leek nog woestijn, maar de vruchtbare aarde lag te wachten om alles terug te laten ontkiemen en bloeien. Het verhaal vertelt mij over het geloof dat deze schepping bedoeld is om goed en mooi te zijn. En dit verhaal drukt ook het geloof uit dat "totale ondergang" ons nooit zal overkomen: de God waarin wij geloven is een God die leven wil, voor allen op aarde.

Het is bijna voor de hand liggend, dat die oude gelovige Joden, die het verhaal over een goede scheppende God doorvertelden, dat zij die goedheid getoond zagen in de schitterende regenboog. Velen onder ons zullen toch bekennen dat ze "een goed gevoel" krijgen, als ze dat natuurverschijnsel zien. Wanneer zien we hem? Als het onweer voorbij is. Als de regenwolken optrekken. Als we de nattigheid nog voelen: maar kijk: daar komt de zon. Men zou van minder goed gezind worden.
Nu is de regenboog niet alleen een natuurverschijnsel dat goed weer aankondigt. De kleuren zelf hebben ook een symbolische waarde. Ooit hebben we op school geleerd, dat "wit" eigenlijk is samengesteld uit verschillende kleuren, en dat als het licht op een bepaalde manier "gebroken" wordt, dat we dan die verschillende kleuren kunnen zien. De regenboogkleuren zijn een symbool van eenheid, in verscheidenheid. De trui van de wereldkampioen is niet voor niets een regenboogtrui: die kleuren betekenen dat hij de kampioen is van alle renners, uit welk land of continent ze ook komen. Zo verbeeldt de regenboog de veelkleurige mensensoort.

We kunnen de veertigdagentijd moeilijk beter beginnen dan met deze eerste lezing. De woestijntijd die begint, is geen tijd van dorheid. We worden opgeroepen om te gaan zoeken naar het essentiële, het belangrijkste in ons leven. Jezus trekt ook de woestijn in. Hij ontmaskert de bekoringen, die ons kunnen afleiden van de weg naar het rijk van God: onze drang naar macht, onze goesting om meer te hebben, onze hoogmoed die ons doet denken dat we beter zijn dan een ander. Dat is als het ware onkruid, dat weggevaagd moet worden, zodat het tere plantje van het rijk van God kan opschieten. Zulk een tijd in de woestijn is geen dorre tijd, maar een vruchtbare tijd. Zoals Noach boven die nieuwe, lege aarde zag hoe God een verbond sloot, zo kunnen wij na een tijd van inkeer die Blijde Boodschap beter zien.
Die Blijde Boodschap bevestigt dat God ons leven wil. Een kleurrijk, schitterend, stralend leven. En niet dat van ons alleen. De regenboog van Noach is een teken dat God alle mensen wil verzamelen in zijn verbond,, zoals in het evangelie zal verkondigd worden dat de liefde voor onze naaste één is met de liefde voor God. Daarom roept de veertigdagentijd ons ook op om die eenheid met de veelkleurige mensheid meer te beleven.

Deze tijd is een tijd van inkeer naar het meest belangrijke: het Rijk Gods, en als we dat goed verstaan hebben, kunnen we niet anders dan ons te keren naar de andere mensen. Broederlijk Delen hoort bij de veertigdagentijd, zoals de twee uiteinden van de regenboog bij elkaar horen. Nu is de mensheid erg groot: daarom wordt elk jaar in de campagne van Broederlijk Delen de aandacht gericht op één land of streek, die onze solidariteit vraagt: zij staan zo symbool voor al die andere naasten met wie we verbonden zijn. Dit jaar gaat het over India, en over mensen als Tilak, een moedige vrouw die niet alleen onze solidariteit nodig heeft, maar ook voor ons een voorbeeld is van hardnekkig én hoopvol geloof in de toekomst.

Laat het vandaag duidelijk zijn: de vastentijd is een blije tijd. We gooien ballast overboord, en zo zien we opnieuw hoe onze God een God van nieuw leven is, hoe Hij ons een toekomst wil schenken, stralend als een regenboog, hoe een woestijn bij nader toezien een vruchtbare akker kan worden, waar solidariteit tussen mensen kan bloeien, en het Rijk Gods dichterbij kan komen.
Hoe blijer we deze volgende weken worden, hoe beter we zullen gevast hebben...