31

×

Waarschuwing

JUser: :_load: Kan gebruiker met ID: 419 niet laden

Met fanfaremuziek om een ommuurde stad lopen. Dat is wat we in de bijbel kunnen lezen over de stad Jericho. Na 40 jaar ploeteren door de woestijn in soms wel heel barre omstandigheden, waarin mensen tot het uiterste op de proef werden gesteld, is plots het Beloofde Land zeer nabij. Maar hoe verschrikkelijk en hoe verdrietig: ze mogen er nog niet in, want er moet nog één ding gebeuren voordat  het Beloofde Land betreden kan worden. De muren van Jericho moeten nog vallen. En dat gebeurde ook, maar er moest wel gedurende 7 dagen om de stadsmuur worden gelopen en muziek worden gemaakt. In Jericho moeten muren worden geslecht en obstakels worden overwonnen.

Het Evangelie van vandaag speelt zich ook af in Jericho. En dat is niet voor niets. Want ook nu moet er een muur worden afgebroken. "Een muur? "zult u zich afvragen. "Ik heb niets gehoord over een muur". Dat klopt. Het gaat ook over een ander soort muur. Een onzichtbare muur. Maar laat ik niet voor de muziek uit lopen. Laten we samen eens gaan kijken naar het verhaal van Zacheüs, de man om wie het allemaal draait vandaag. Zacheüs is een hele belangrijke belastingambtenaar. En in die functie verrijkt hij zich ten koste van anderen, en met name van degenen die het toch al niet breed hebben. Daarnaast is hij als Jood in dienst van de Romeinen, in die tijd de vijanden van de Joden. Zacheüs is daarom dan ook niet erg geliefd bij de bevolking van Jericho. Door zijn functie en aanzien voelt hij zich groots en boven iedereen verheven, maar qua uiterlijk is hij een klein en onaanzienlijk mannetje. Door zijn functie en zijn lengte is hij in de ogen van mensen niemand. Hij is ten dode opgeschreven. Dat staat in schril contrast met de betekenis van zijn naam. Want de naam Zacheüs betekent hij die onschuldig is, hij die rein is. Dat valt toch niet goed te rijmen met het verhaal van vandaag, zou je zeggen. Zacheüs moet toch merken dat hij niet geliefd is. Als mensen je niet mogen of bewust of onbewust nare opmerkingen plaatsen, dan raakt je dat toch! Dat kan toch niet ongemerkt aan je voorbij gaan? Maar Zacheüs wil zich misschien niet meer laten raken. Hij wil die pijn niet meer voelen. Daarom heeft hij in de loop der jaren een muur om zich heen gebouwd. Een veilige haven voor zichzelf gecreëerd om zich te beschermen tegen de buitenwereld. Het is veilig, zo achter die muur, maar o zo eenzaam. En eenzaam is zijn leven vast en zeker. Op materieel gebied heeft Zacheüs alles wat zijn hartje begeert, dat wel. Maar maakt dat nou gelukkig? Mijn wijze vader zei wel eens: ‘het hebben van de zaak is het eind van het vermaak'. Hij had gelijk, mijn vader. En Zacheüs zal wellicht ook hebben beseft dat geluk niet zit in spullen. Geluk zit hem in iets anders. Want ondanks zijn rijkdom is zijn bestaan leeg, en dat voelt hij.

Naar wat ik dagelijks om me heen hoor, en als ik kijk naar periodes uit mijn eigen leven, dan geloof ik zeker dat heel veel mensen met een zekere leegte leven. Dat is weliswaar pijnlijk maar aan de andere kant ook goed om dit te beseffen. Er zijn mensen die die leegte proberen te vullen met het kopen en verzamelen van spullen. Maar dat werkt maar tijdelijk. Of men vult die leegte met eten of men stopt met eten om de leegte niet te hoeven voelen, maar dat schaadt weer onze gezondheid. Die leegte die we bij tijd en wijle voelen, beste mensen, zou nog wel eens een roep om God kunnen zijn. Alsof we Hem willen smeken: "God, wilt U die leegte alstublieft vullen met uw liefde". Een mens is geschapen om bemind te worden en om zelf lief te hebben. Maar op de wijze waarop Zacheüs in het leven staat, lukt dat dus nooit. Niemand wil hem eigenlijk kennen en aan de andere kant wil hij zich ook niet laten kennen. Hij heeft immers een muur om hem heen gebouwd, waar niemand doorheen lijkt te kunnen. De eenzaamheid en leegte die daaruit voortvloeien, vult hij met het kopen van een duur huis en, laten we zeggen, met een mooi interieur en met mooie spullen. Het is allemaal véél meer dan hij nodig heeft. Het wordt hem een last, zodat hij erin verzwelgt. Hij beseft dat zonder liefde en warmte zijn bestaan leeg is en hij gaat er naar op zoek. Maar waar Zacheüs die liefde en warmte moet vinden? Hij zal zeker zijn intuïtie hebben gevolgd en daarmee komt hij dicht bij de woorden van de profeet Jesaja, die zegt:

 "Zoek de HEER nu hij zich laat vinden, roep hem terwijl Hij nabij is".

En dan komt Jezus eraan. Ook Hij is op zoek; op zoek naar mensen die verloren zijn. De woorden van de profeet Jesaja worden door Jezus voorgeleefd. En Jesaja sprak: Laat de goddeloze zijn slechte weg verlaten, laat de onrechtvaardige zijn snode plannen herzien. Laat hij terugkeren naar de HEER, die zich over hem zal ontfermen;  laat hij terugkeren naar onze God, die hem ruimhartig zal vergeven.

Maar zover is het nog niet. Er moet nog het een en ander gebeuren. Zacheüs zal veel over Jezus hebben gehoord. Dat hij bijv. blinden liet zien, lammen liet lopen en zieken genas. Deze verhalen zullen in zijn tijd wel vaak de ronde hebben gedaan. Het heeft hem benieuwd gemaakt en wel zo benieuwd, dat hij deze man graag wil zien.

U moet zich goed realiseren dat het werkwoord zien in de bijbel meer is dan alleen je ogen de kost geven en je oog laten vallen op iemand. Bijbels zien gaat verder en heeft meer de betekenis van ontmoeten. Zacheüs wil Jezus dan ook graag persoonlijk ontmoeten. Maar hoe? Wanneer hij hoort dat Jezus eraan komt, aarzelt hij niet en klimt in een boom. In onze ogen is dat slim, want zijn lengte en zijn onaanzienlijkheid maken dat hij door anderen over het hoofd wordt gezien. En dan, zo hoog in die boom, een vijgenboom!, gebeurt er iets met Zacheüs. Hij beseft dat als hij zo achter die bladeren blijft zitten, Jezus en hij elkaar niet kunnen zien. En hij voelt dat hij, voordat hij zich kan laten zien en voordat hij zich kan laten vinden, nog eerst iets moet overwinnen: zijn schaamte. Want diep van binnen zal hij zich schamen voor zijn gedrag en zijn houding. Kortom, diep van binnen schaamt hij zich voor wie hij is. Het is dan ook niet voor niets dat hij zich verschuilt achter vijgenbladeren. Dat klinkt ons niet onbekend in de oren. Waren het niet Adam en Eva die elkander schorten maakten van vijgenbladeren om hun schaamte te bedekken? Zacheüs doet zijn best om zijn schaamte te overwinnen. Er is haast geboden, want Jezus komt er al aan. Hij klampt zich nog even stevig vast aan de boom. Voelt u de spanning? Voelt u hoe lastig het is om je werkelijke gezicht aan de ander te laten zien?Voelt u ook hoe lastig het is om je eigen zekerheden te moeten opgeven voordat je ja kan zeggen tegen je geliefde, of tegen God? Voordat je je helemaal kan geven aan de ander? Je weet wat je hebt, je weet niet wat je krijgt. Deze gedachten zullen misschien ook wel door Zacheüs zijn gegaan. En wat doet hij? Op het moment dat Jezus de boom nadert, duwt Zacheüs de takken van de boom opzij en laat zich zien. Beseffen we wel wat een moed ervoor nodig is om voor de buitenwereld je ware gezicht te laten zien, zeker als je je tot dan toe altijd veilig hebt gevoeld binnen je eigen muren en zeker als je iets te verbergen hebt zoals Zacheüs? Jezus ziet Zacheüs en Zacheüs ziet Jezus. En op dat moment ontmoeten zij elkaar in de ware zin des woords. "Kom naar beneden", roept Jezus naar hem.

Beste mensen, in deze drie woorden zit een wereld aan boodschappen verpakt. Wat zegt Jezus hier precies? Hij zegt eigenlijk: ‘Mensenkind, je hoeft je niet te schamen, je hoeft je niet anders voor te doen dan je bent. Ik wil je leren kennen en wel vandaag nog. Daarom moet ik vandaag in jouw huis verblijven'. Door deze woorden wordt Zacheüs als het ware door de bliksem getroffen en ter plekke wordt hij zich bewust dat hij een oneerlijk leven heeft geleid. Er gaat opeens veel door hem heen. Hij, een zondig mens, hij die in de ogen van anderen niemand is en ten dode is opgeschreven, uitgerekend hij is in de ogen van Jezus iemand. Want Jezus kijkt door muren en maskers heen. Hij is immers gekomen om te redden wat verloren is! Naar hen is Hij op zoek. Dit verhaal maakt eens en te meer duidelijk dat er liefde en barmhartigheid nodig is om echt te kunnen leven. En van wie kunnen we die liefde en barmhartigheid beter ontvangen dan van Jezus zelf. Als een barmhartige vader ontfermt hij zich over Zacheüs en daarmee lijkt Hij sprekend op de barmhartige vader uit het verhaal van de verloren zoon die zijn ten dode opgeschreven zoon liefdevol in zijn armen sluit. Zowel de verloren zoon als Zacheüs krijgen daarbij hun waardigheid terug en ze herkrijgen de heelheid waartoe ze bestemd zijn.

Beste mensen, er is weer een muur in Jericho gevallen. Het verhaal van Zacheüs maakt eens te meer duidelijk dat wij ons niet hoeven te verbergen achter een muur, achter een masker of desnoods achter vijgenbladeren. We weten nu dat niemand voor Jezus verborgen blijft. Hij ziet ons en heeft ons lief met heel zijn hart. Liefde doet leven. Ik wens ons allen toe dat wij onze ware zelf durven te laten zien en dat wij durven te vertrouwen dat God ons liefheeft. AMEN